Metabool syndroom en BMI

Mensen met overgewicht lijken minder gezondheidsrisico te lopen als ze fit zijn. De body mass index wordt vaak gebruikt als maat voor overgewicht. De BMI zegt echter weinig over je metabole gezondheid. De buikomvang meten blijkt een betere manier. Je kunt hiermee het visceraal vetgehalte inschatten en daarmee samenhangende insulineresistentie.

Beperkte waarde BMI 

Bij de interpretatie van de BMI als maat voor overgewicht en obesitas moet voorzichtig worden omgegaan. Dit komt doordat de lichaamssamenstelling zeer uiteen kan lopen bij eenzelfde BMI. Dit speelt vooral een rol bij jongeren, ouderen en krachtsporters. De BMI geeft geen inzicht in plaatselijke vetverdeling.

Voordelen buikomvang meting

Een buikomvang meting kan goed gebruikt worden voor het inschatten van gezondheidsrisico's gerelateerd aan visceraal vet. Een buikomvang van meer dan honderd centimeter en metaboolsyndroom gaan bijna altijd samen. Onder aandoeningen vallen hypertensie, insulineresistentie, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.

Metabool syndroom onder de loep

Dit is een stofwisselingsaandoening die mede veroorzaakt wordt door te veel eten en weinig bewegen. Hierdoor treedt een stoornis op van de stofwisseling regulatie in de hersenen. Dit verstoort de biologische klok van de stofwisseling die dag- en nachtritme via het autonome zenuwstelsel aanpast. De kans op metaboolsyndroom neemt sterk toe bij mannen met een buikomtrek van meer dan 100 cm en bij vrouwen vanaf 85 cm.

Kenmerken metabool syndroom

Er is minstens sprake van twee van de volgende kenmerken:

- Verhoogt suikergehalte (nuchter) >100 mg/dL (5,6 mmol/L) of eerdere diagnose diabetes.

- Verstoorde vethuishouding (triglyceriden =150 mg/dL (1,7 mmol/L) of onder behandeling.

- HDL cholesterol <40 mg/dL bij mannen, < 50 mg/dl bij vrouwen of behandeling hiervoor.

- Bloeddruk > 135/85 mmHg of behandeling tegen hypertensie.

Hersenonderzoek

Hersenonderzoek laat zien dat een mutatie van het dag- en nachtritme medeoorzaak kan zijn van het metabool syndroom. Doorlopende snacks, onregelmatig eten, te weinig beweging en te laat naar bed brengen de biologische klok van slag met als gevolg een ontregelt autonoom zenuwstelsel.

Conclusie

De kwaliteit van leven bij mensen met weinig overgewicht hoeft niet lager te zijn dan bij slanke mensen, tenzij sprake is van aandoeningen als obesitas. Duidelijk is dat stevige mensen niet per definitie ziek hoeven te worden als ze tegelijk metabool gezond zijn. Het advies is daarom fit te blijven in combinatie met een gezonde leefstijl.