Het is bekend dat onvolledige transfer vanuit je core prestaties remt en blessures bevordert. Vooral spieren, die dicht in de buurt liggen van het te stabiliseren gewricht, zijn belangrijk voor een verbeterde proprioceptieve feedback en stabiliteit. Maar in hoeverre zorgt stabiliteitstraining voor betere sportprestaties bij hoog intensieve bewegingen? Dit artikel bespreekt onder meer faseovergangen vanuit neurofysiologisch perspectief.

Core stability

Stabiliteitsverlies wordt vaak in verband gebracht met verminderde activiteit van de transversus abdominis en multifidi. Deze spieren leveren steun zonder trekfunctie en werken onafhankelijk van de bewegingsrichting. Bij functionele bewegingen die op een elastische manier worden verwerkt, spelen grotere krachten een rol. Er zijn aanwijzingen dat rompstabiliteit op verschillende manieren ontstaat.

Beweeguitslag

Stabiliteitsklachten worden in de fysiotherapie vaak toegeschreven aan het slecht functioneren van dieper gelegen spieren, die dicht bij het te stabiliseren gewricht liggen. Er is onder andere aandacht voor neuromusculaire activatie en zwakke schakels in de beweegketen. Van belang is het verschil tussen aansturing van een spier, waarvan de steunfunctie geïnhibeerd is en spiertraining van een zwak, stabiel systeem dat versterkt dient te worden.

Feedback

Proprioceptieve feedback is gebaseerd op spinale en supraspinale trajecten met een relatief langzame verwerkingstijd. Signalen uit onder andere spierspoeltjes, peessensoren en gewrichten zorgen voor een correctie van de houding en beweging. Echter, bij veel sportbewegingen moeten inwerkende krachten sneller worden verwerkt. Vaak zijn deze krachten te groot om met feedbackcorrectie op te vangen.

Preflexen

De coördinatie verandert bij plotselinge overgangen. Bij hoog intensieve sportbewegingen ontstaan faseovergangen die getraind kunnen worden door snelle co-contracties van zowel agonisten en antagonisten. Preflexcontrole kent geen reactietijd en zorgt voor de nodige stijfheid en schokdemping rond een gewricht. Co-contracties kunnen op deze wijze het tekort aan proprioceptieve feedback opvangen bij explosieve contracties.

Conclusie

Er zijn aanwijzingen dat core stabiliteit door meerdere systemen wordt geregeld. Het hangt af van de situatie welk systeem dominant is. Proprioceptie is vooral nuttig bij langzaam tot matig snelle bewegingen en verstoringen. Bij snelle en explosieve bewegingen biedt het zelforganiserende effect van de intermusculaire coördinatie een uitstekend uitgangspunt voor sportspecifieke krachttraining.