Omgeving

Je hebt geen maag nodig om trek of verzadiging te voelen, want er zijn mensen die om medische redenen geen maag meer hebben en toch nog altijd honger of een vol gevoel kunnen ervaren. Tenzij je extreem veel eet en misselijk wordt, is de menselijke eetlust vooral afhankelijk van wat je hersenen bedenken.

Omgevingsfactoren

Word je vaak blootgesteld aan reclame, gezelligheid, grote porties en lekker eten, dan is het onmogelijk je niet te laten beïnvloeden. Mensen zijn genetisch geprogrammeerd voor schaarse tijden. Lang geleden vormde vet en zoet eten niet meteen een risico op overgewicht maar een kans om de volgende hongersnood te overleven. Het probleem is dat hersenen niet erg goed zijn in het regelen van honger en verzadiging. Zo blijkt de eetstand van het brein erg gevoelig voor invloeden van buitenaf.

Illusies

De grootte van een bord in combinatie met de grootte van een portie wekt een optische illusie. Hierdoor eten mensen ongemerkt meer van een groter bord, zonder enig verschil in verzadiging of trek te voelen. Zelfs voedingsdeskundigen blijken geen notie te hebben van hun neiging tot overeten. Zij laten hun portie-inschatting variëren door bordgroottes. Ook de kleur van je bord ten opzichte van je eten blijkt wat uit te maken. Wie rode pasta eet van een wit bord, denkt sneller dat de portie te klein is. Rode pasta op een rood bord vermindert de illusie en gaat overeten tegen.

Portiegrootte

Talloze experimenten laten zien hoe mensen zonder enig besef te veel eten. Proefpersonen die naar een video keken en daarbij een grote zak M&M’s kregen, snoepten twee keer zoveel als de proefpersonen met een kleine zak. Opvallend was dat de proefpersonen met de grote zak snoep zich niet bewust waren dat ze zoveel meer hadden gegeten. Mensen kunnen ongeveer twintig procent meer of minder eten zonder dat te beseffen. Dit mechanisme kun je ook gebruiken om af te vallen. Het lichaam geeft pas signalen af wanneer je jezelf volpropt of uithongert. Je merkt er niets van als je dagelijks 100 of 200 kilocalorieën minder eet dan normaal. Deze marge is klein genoeg om geen alarmbellen te laten afgaan die de stofwisseling veranderen. Zo wordt je lijf niet gewaarschuwd wanneer je dagelijks een beetje te veel eet.

Conclusie

In een tijd van overvloed bereidt het lichaam zich voortdurend voor op voedselschaarste. Het is een illusie om te denken dat je in een omgeving vol verleidingen je eetgedrag met vrije wil kunt beheersen. Toch kunnen kleine aanpassingen in leefgewoonten een groot verschil maken voor je gezondheid en lichaamsgewicht.