Bronnen
-Ontmasker de voedingsgoeroe- C. Schuurman in Ned Tijdschrift voor Voeding & Dietetiek.
-Chalmers I, Glasziou P, Godlee F. All trials must be registered and the results published 2013.
-Dwan K, Gamble C. Systematic review of empirical evidence of study publication bias and outcome reporting bias- updated review 2013.
-Ioannidis JP, Panagiotou OA. Comparison of effect sizes associated with biomarkers reported in highly cited individual articles and in subsequent meta-analyses 2011.
-Eyding D- Reboxetine for acute treatment of major depression: syst review and meta-analysis of published and unpublished placebo and selective serotonin reuptake inhibitor controlled trials 2010.
-Song F, and others. Extent of publication bias in different categories of research cohorts: a meta-analysis of empirical studies 2009.
-Mathieu S. Comparison of registered published primary outcomes in randomized controlled trials 2009.
-Wood AJ. Progress and deficiencies in registration of clinical trials 2009.
-Sismondo S. Pharmaceutical company funding and consequences: a qualitative systematic review 2008.
-Chan AW, Krleza-Jeric K, Schmid I, Altman DG. Outcome reporting bias in randomized trials 2004.
Iedereen heeft recht op goed onderbouwde informatie, maar waar haal je die vandaan en hoe bepaal je wat betrouwbaar is? Hoe onderscheid je iemand die vooral uit is op geld van iemand die kritisch onderzoekt zonder direct financieel belang? Jefitcoach Ray is sportwetenschapper met een holistische kijk op gezondheid gebaseerd op betrouwbare sportstudies. Lees meer over parameters van onderzoek en ontdek aan welke criteria een betrouwbare studie moet voldoen.
Versimpeling
Wat wetenschap complex maakt, is de relatie tussen oorzaak en gevolg. Bij voeding komt het zelden voor dat inname van één voedingsstof altijd en eenduidig gerelateerd kan worden aan een welvaartsziekte. Mensen die bijv. veel superfoods eten, hebben wellicht minder hartziekten dan zij die dat niet doen. Echter deze mensen zijn ook vaker lichamelijk actief, hoger opgeleid en niet-roker.
Veel media hebben te maken met publicatiedruk en behoefte aan nieuwswaarde, waarbij weinig tijd overblijft om resultaten van onderzoek te controleren. Ook onderzoekers kunnen gevoelig zijn voor druk en financiële belangen, waardoor de kans toeneemt op ongenuanceerde informatie en bias (ruis). Positieve resultaten hebben ongeveer drie keer meer kans op publicatie als negatieve uitslagen.
Getuigen
Veel marketeers beginnen met mooie verklaringen van getuigen. Zo proberen slanke vrouwen en BN’ers je te verleiden een dieet te volgen of speciale middeltjes te gebruiken. Er bestaat bijna een lineair verband tussen de hoeveelheid getuigen en het onzingehalte. Meer verklaringen van getuigen betekent meestal een marketing illusie als er onvoldoende wetenschappelijk bewijs wordt geleverd.
Je weet pas goed of iets werkt als het op duizenden mensen is getest en meerdere malen is herhaald door verschillende, onafhankelijke onderzoeksgroepen met vergelijkbare methoden. Betrouwbaarheid zegt iets over de kans dat een meting representatief is voor de werkelijke waarde. Epidemiologisch onderzoek naar het effect van voedingstoffen op de gezondheid is vaak een probleem, omdat de inname wordt geschat op basis van een vragenlijst.
Er bestaat altijd een foutmarge omdat geen enkele uitkomst van wetenschappelijk onderzoek voor honderd procent exact is. Nieuwsmedia zullen deze marge meestal niet vermelden, originele artikelen over studies doen dat wel: hoe kleiner de foutmarge, hoe betrouwbaarder het resultaat. Een significant resultaat betekent een kleine kans op resultaten die op toeval zijn gebaseerd (P < 0,05).
Personen uit de controlegroep moeten hetzelfde behandeld worden als personen uit de groep waarmee het experiment wordt uitgevoerd. Bij onderzoek is het daarom van belang een controlegroep te hebben die een placebo krijgt. Dat kan een pil zijn die er echt uitziet, maar dat niet is. Er zijn altijd mensen die positief reageren, omdat ze een echt middel denken te krijgen. Je weet pas of iets werkt als de uitkomst significant gunstiger is dan een placebo.
Soms probeert een marketeer of verkoper wetenschappelijk bewijs te weerleggen. Daarbij is echter het ongelijk van stelling A is niet per definitie het bewijs voor stelling B. Hierbij kan men onderzoek referenties in twijfel trekken om vervolgens zonder enige onderbouwing het eigen gelijk te bewijzen. Vermeende feiten en beweringen worden genoemd die belanghebbenden goed uitkomen zonder dat men serieus ingaat op repliek van anderen.
Onderzoekers en proefpersonen kunnen met hun verwachting de uitkomst van een onderzoek beïnvloeden. Daarom wordt aan deelnemers bij psychologische studies zelden verteld wat er wordt onderzocht. Dit betekent dat proefpersonen en onderzoekers bij een dubbelblind experiment niet weten wie het echte middel ontvangt. Validiteit is de mate waarin een onderzoek meet wat het zou moeten meten.
Een onderzoek moet relevant zijn voor mensen en niet voor dieren. Systematische reviews en meta-analyses geven een betrouwbaar en zo compleet mogelijk overzicht van alle informatie op basis van relevante onderzoeken in de literatuur. Bij meta-analyses worden resultaten van vergelijkbare klinische studies samengevat die leiden tot een evidence based uitspraak. Het is aan de auteurs om de validiteit te bewijzen.
Ontwikkel een kritische en rationele houding
Vertrouw niet blind op uitkomsten van wetenschappelijke studies, maar ontwikkel een kritische en rationele houding. Zo betekent bijv. een aangetoond verband niet meteen een causaal verband en is een uitkomst niet altijd reproduceerbaar. Analyseer naast bruikbaarheid en validiteit ook welke financiele belangen en modellen schuilgaan achter sponsoring van onderzoek.
Kvk-nummer 57561397 | jeFitcoach Functional Training | Triodos NL57 TRIO 0197 6235 14